Stadsreiniging gaat volgens wethouder spoedig terug naar wijkgericht werken
In dit artikel:
De Amsterdamse reinigingsdiensten schakelen vrijwel zeker terug naar gebiedsgericht werken: wethouder Saskia van Buren (Afval en Reiniging) meldt dat reinigers per 1 januari en vuilnisophalers per 1 juni weer vaste wijken moeten krijgen. De stap volgt op onderzoek van AT5 en interne rapporten waaruit blijkt dat de centralisatie vanaf 2019 — toen stadsdeelgebonden teams werden samengevoegd — negatieve effecten had op kwaliteit, medewerkerswelzijn en ziekteverzuim.
Voorheen kenden reinigers en chauffeurs hun vaste routes en buurtjes door en door; na centralisatie werden zij flexibel ingezet over de hele stad. Medewerkers zeggen dat daardoor lokaal eigenaarschap, kennis van probleemstraten en onderlinge teamafstemming verdwenen zijn. Volgens een intern rapport van arbodienst Zorg van de Zaak droeg die reorganisatie bij aan hoog ziekteverzuim: in september lag dat op 22% bij de afvalinzameling en 17% bij de reiniging. CDA-raadslid Rogier Havelaar noemde dat van circa 350 chauffeurs er 97 ziek thuis zitten. Ook een intern belevingsonderzoek signaleert meer materiële schade, onveiligheidsgevoelens en hogere stress door werken in onbekende wijken.
De voltallige oppositie vroeg om terugkeer naar vaste wijken en diende een motie in om gebiedsgericht werken voor de hele stad te herstellen, met een rapportage aan de gemeenteraad in januari. Van Buren zei dat die plannen al lopen; na haar toezegging de raad in januari te informeren trok Havelaar de motie terug. Toch blijft er scepsis over haalbaarheid en timing onder raadsleden.
Belangrijke obstakels zijn het transitieplan voor de werven: het aantal locaties wordt teruggebracht van 37 naar 23, en de nieuwe werf in Noord (Toetsenbordweg) is naar verwachting pas in 2028 klaar. Dat roept vragen op over parkeercapaciteit en de logistiek, vooral omdat veel medewerkers buiten Amsterdam wonen. Ook kwam de discussie over mogelijke bezuinigingen terug: Havelaar noemde geruchten over een plan om tien miljoen te besparen; de wethouder ontkende dat er een concreet bezuinigingsplan ligt en stelde dat gebiedsgericht werken juist efficiencywinst moet opleveren.
Verder werd het voorstel geopperd om het centrum een eigen reinigingsdienst te geven, mogelijk publiek-privaat, maar dat idee stuitte op verzet; voorstanders van gemeentelijke sturing vinden schoonhouden een kerntaak. In januari moet duidelijk worden hoe en wanneer het gebiedsgericht model volledig wordt ingevoerd en welke organisatorische gevolgen dat heeft.